Urine-incontinentie treft een aanzienlijk deel van de vrouwen en kan een aanzienlijke invloed hebben op de kwaliteit van leven van een individu. 

Je bent niet alleen: Urine-incontinentie komt veel voor!

Bevolkingsstudies uit tal van landen hebben gemeld dat de prevalentie van urine-incontinentie bij vrouwen tussen de 25 en 45% ligt. De prevalentie neemt toe met toenemende leeftijd en vrouwen van 70 jaar of ouder hebben meer dan 40% kans op symptomen. (Milsom and Gyhagen 2019)

Desondanks suggereert het bewijs dat minder dan de helft van de vrouwen met symptomen hulp zoekt voor urine-incontinentie. (Kinchen et al, 2003)

Waarom vragen we niet om hulp? 

Een studie van Waetjen et al. somde de veelvoorkomende redenen op waarom vrouwen met urine-incontinentie geen behandeling zochten:

• Symptomen werden niet als erg genoeg beschouwd. 
• Blaaszwakte wordt geaccepteerd als een natuurlijk onderdeel van veroudering of na de bevalling, en 
• Ze voelden zich te beschaamd om over hun urinaire symptomen te praten, zelfs niet met een professionele hulpverlener.

Wanneer moeten we hulp zoeken?

Het is belangrijk om professionele hulp te krijgen voor elk probleem dat je kwaliteit van leven beïnvloedt. Als je eerder vroeger dan later hulp zoekt, vergroot dit je kansen op een positief resultaat en kan het een verslechtering van je toestand voorkomen.

Als je last hebt van de onderstaande, mogelijk ernstige symptomen, dan zoek je het best onmiddellijk medische hulp.

• Slechte doorstroming of pijn tijdens het plassen
• Bloed in de urine
• Veelvuldige en intense behoefte om te plassen
• Branderig gevoel tijdens het plassen
• Onvermogen om de blaas te legen, minder blaascontrole
• Druk of pijn in het bekkengebied
• Ongewone of abnormale vaginale bloedingen na de menopauze.
• Een blijvende verandering in je ontlastingspatroon, soms met buikpijn

Wat is urine-incontinentie

Incontinentie wordt gedefinieerd als het ongewild lekken van urine uit de blaas. Incontinentie kan zowel mannen als vrouwen in elke leeftijdsgroep treffen, maar komt vaker voor bij vrouwen.

De meest voorkomende vormen van urine-incontinentie bij vrouwen zijn:

• Stressincontinentie, het onvrijwillig verlies van urine bij lichamelijke inspanning. De meest voorkomende symptomen zijn urineverlies bij hoesten, lachen, niezen of tillen.
• Een overactieve blaas inclusief aandrang urine-incontinentie. Het meest voorkomende symptoom is de plotselinge drang om te plassen, die moeilijk te negeren is. Meestal geassocieerd met frequent urineren en nachtelijk toiletbezoek. Er kan ook urineverlies optreden als de tijd die het kost om naar het toilet te gaan de overhand krijgt. Het is belangrijk om infectie of duidelijke pathologie uit te sluiten bij het stellen van deze diagnose.
• Gemengde urine-incontinentie is het verlies van urine dat gepaard gaat met aandrang, maar ook met lichamelijke inspanningen, hoesten en niezen.

Behandeling van urine-incontinentie (UI)

Het goede nieuws is dat er een relatief eenvoudige behandelmethode bestaat die de symptomen van stress-urine-incontinentie en alle andere vormen van urine-incontinentie kan genezen of verbeteren. Het gaat om bekkenbodemspierversterkende oefeningen, ook wel bekend als Kegel-oefeningen. De mogelijke negatieve bijwerkingen van het uitvoeren van bekkenbodemoefeningen zijn zeldzaam en gering.

De Nice-richtlijn beveelt een begeleid programma van bekkenbodemspiertraining van ten minste 3 maanden aan voor de eerstelijnsbehandeling van stress-urine-incontinentie of gemengde urine-incontinentie. 

Andere zelfhulpmaatregelen zijn onder meer:

• Minder cafeïne innemen 
• Afvallen voor vrouwen met een BMI boven de 30.

Bekkenbodemspieroefeningen

Ten eerste is het belangrijk om er zeker van te zijn dat je de juiste spieren op de juiste manier aanspant. Als je twijfelt over waar de bekkenbodemspieren zitten en hoe je ze kunt samentrekken, bekijk dan eerst mijn artikel en video ‘Leer je bekkenbodem kennen’.

Bekkenbodemspieroefeningen: Hoeveel, hoe vaak?

Een trainingsregime moet een reeks maximale vrijwillige spiercontracties van verschillende duur omvatten, met een periode van ontspanning tussen de sets.

1. 10 lange langzame houdingen van tussen de 3-10 seconden
2.  10 snelle contracties; samentrekken, dan snel loslaten en ontspannen

Werk elke dag toe naar 3 sets van 10 van elk type.

Neem bekkenbodemspieroefeningen op in je dagplanning

Naarmate je meer vertrouwd raakt met deze oefeningen, kun je vooruitgang boeken door je bekkenbodemspieroefeningen in verschillende posities te oefenen, zoals liggend op je rug, op handen en voeten, knielend, zittend en staand. 

Ten slotte kunnen we bekkenbodemspieroefeningen integreren in beweging en in je dagelijkse activiteiten. Je kunt ook oefenen met het samentrekken van de spieren in situaties waarin je eerder urineverlies hebt ervaren.

Je kunt deze video bekijken om je bekkenbodemspieren te oefenen met Phillipa.

Nu is het aan jou

Ik hoop dat je je nu zekerder voelt over de stappen die je kunt zetten om de gezondheid van je bekken te verbeteren.  Onthoud dat beweging een medicijn voor lichaam en geest is, en dat je inspanningen in de meeste gevallen echt wel beloond worden. Schiet liever te vroeg dan te laat in actie om je prognose te verbeteren en te voorkomen dat je aandoening verergert.

Schakel bij twijfel of dit advies voor jou geschikt is de hulp van een gekwalificeerde medische professional in.

Filmpje 1 Bekkenbodemspieroefeningen

Denk aan de openingen in de bekkenbodem:

• Span de spieren rond de voorste opening (Urethra) aan en til op, houd vast en laat los.
• Span de spieren rond de achterste opening (anus) aan en til op, houd vast en laat los.

Probeer het volgende: 

• Stel je een ritssluiting voor tussen het stuitbeen en de schaambeenderen die de botten dichter bij elkaar trekken, vasthouden en loslaten.
• Knijp nu de twee zitbotten naar elkaar toe en naar voren.
• Werk nu tegelijkertijd van voren naar achteren en van links naar rechts.

Een trainingsregime moet een reeks maximale vrijwillige contracties van verschillende duur omvatten, met een periode van ontspanning tussen de herhalingen en sets.

1. 10 lange langzame houdingen van tussen de 3-10 seconden
2. 10 snelle weeën; samentrekken, dan snel loslaten en ontspannen

Werk elke dag toe naar 3 sets van 10 van elk type.

Wanneer je je bekkenbodemspieren aanspant, voel je misschien een lichte samentrekking van de buikspieren, maar dit mag niet overdreven opvallen. Het volgende zou je NIET moeten voelen: je billen strakker worden, je benen naar buiten draaien, enige beweging van je ruggengraat of bekken of neerwaartse druk in het perineum.

Het is belangrijk dat je in GEEN ENKEL GEVAL ‘perst’ als je deze oefeningen probeert. Probeer ook je adem niet in te houden en coördineer waar mogelijk een samentrekking met een uitademing.  Integreer bekkenbodemtraining in de Pilates clam

---

References

Dumoulin C, Cacciari LP, Hay Smith EJC. Pelvic floor muscle training versus no treatment, or inactive control treatments, for urinary incontinence in women. Cochrane Database of Systematic Reviews 2018, Issue 10. Art. No.: CD005654. DOI: 10.1002/14651858.CD005654.pub4. Accessed 07 November 2022.

https://www.nice.org.uk/guidance/ng123/chapter/recommendations#non-surgical-management-of-urinary-incontinence Accessed 07/11/22

https://www.nhs.uk/conditions/urinary-incontinence/ Accessed 07/11/22

Kinchen KS, Burgio K, Diokno AC, Fultz NH, Bump R, Obenchain R. Factors associated with women’s decisions to seek treatment for urinary incontinence. J Womens Health (Larchmt). 2003 Sep;12(7):687-98. doi: 10.1089/154099903322404339. PMID: 14583109.

Milsom I, Gyhagen M. The prevalence of urinary incontinence. Climacteric. 2019 Jun;22(3):217-222. doi: 10.1080/13697137.2018.1543263. Epub 2018 Dec 21. PMID: 30572737.